تکنولژی
سمت سوراخ پرواز
اغلب زنبورداران ایران عقیده دارند که هر جایی که کندوی خود
را مستقر می کند سمت سوراخ کندو را به سمت مشرق بگذارند تا صبح اولین نور
خورشید به داخل کندو بتابد ولی این کار همیشه درست نیست چون ممکن است باد
از سمت مشرق بیاید که به داخل کندو مستقیم بوزد و دمای کندو پایین می آید و
زنبوران برای اینکه دمای کندو دوباره به 35 درجه برسد باید زنبوران عسل
بیشتری بخورند تا دمای کندو را به 35 درجه برسانند. پس بهتر است سمت سوراخ
پرواز به سمت مخالف باد باشد .
گرمی و سردی کندو
تخم ریزی ملکه نیاز به دمای 35 درجه نیاز دارد تا لاروها از
تخم بیرون آیند و بزرگ شوند سپس ما به کندوی گرمی نیاز داریم. اگر دمای
کندو و بالای 35 درجه باشد . زنبوران مقداری آب بر کندو می آورند و با بالا
زدن دمای کندو را خنک می کنند تا به 35 درجه برسد اگر دما به زیر 35 درجه
برسد زنبوران با خوردن مقداری عسل گرما تولید کرده و دما را به 35 درجه می
رسانند .
اگر قاب های کندو هایشان موازی با سوراخ پرواز باشد کندویی گرم است ، زیرا قاب
اول بر سر راه سرما می گردد و همچنین اصولاً زنبوران عسل را
در قاب های کناری عسل ذخیره کرده و تخم ریزی را در قاب های وسط بر انجام می
رسانند برای همین قاب اول که عسل در آن ذخیره شده با سرما بهتر مانده و
همچنین در زمستان کندو فعالیتی ندارد و اگر باز هم یک بار تخم ریزی شود در
زمستان اصلاً نیازی به ناراحت بودن تخم های قاب اول نیست چون اصلاً در قاب
های اولی و آخری خصوصاً در زمستان تخم ریزی نمی شود ولی اگر قابها عمود بر
سوراخ باشد هوای سرد بیشتر به داخل کندو نفوذ کرده و زنبوران از سرما به
سراغ عسل می رود و عسل می خورند .
شناسنامه کندو
شناسنامه معمولاً در آذر تا دی ماه و حداکثر تا نیمه ی اول بهمن ماه درست می شود. و از نیمه ی دوم بهمن ماه زمان با گل دهی درخت بیدمشک و تخم ریزی ملکه شروع به نوشتن می شود و در این حال می توان با استفاده از شناسنامه بدون باز کردن و از وضعیت کندو آگاه و کارهای مربوطه به کندو را انجام دهیم . در یک شناسنامه نژاد، رنگ ملکه، تاریخی که به جمعیت ملکه داده شده، شماره کندو جمع محصول سالیانه ، تعداد قاب و طبقه ، رفتار ، تاریخ بازدید، ملاحظات وضعیت تخم گذاری و غیره نوشته می شود .
عسل گیری در اواخر خرداد ماه و اواخر شهریور انجام می شود .
ابتدا برای انجام کار به سراغ کندو می رویم بعد ازبازدید کندو از کندو قاب هایی که فقط عسل در آنها است بر می داریم (اگر در قاب ها گرده بود اشکالی ندارد ) اگر در کندو قاب هایی بود که داخل آن تخم ریزی و در کنار آن عسل بود قاب را بر نمی داریم و آن را در کندو نگه می داریم .در عسل برداری اواخر شهریور باید دقت نمود که عسل ذخیره برای اواخر پاییز و زمستان برای کلنی جا بگذارید که حدود 3 الی 4 قاب عسل کافی است .
محل جدا کردن موم از عسل باید دور از زنبورستان باشد تا در زنبوران حس غارت به وجود نیاید .
در محل، ابتدا شان را روی خرک گذاشته وبا چنگال پولک تراش پولک های آن را می تراشیم و شان ها را در دستگاه اکستراکتور قرار می دهیم وبا چر خاندن دسته آن عسل ها از قاب بیرون می آیند و بعد از آن یک دور قاب هارا چر خانده و دوباره دسته اکستراکتور را می چرخانیم تا عسل از آن طرف قاب هم جدا شود .بعد از اکستراکتور کردن کلیّه ی قاب ها، قاب هایی که در داخل آنها گرده باشد را جدا و به داخل کندوها برده هم چنین اگر قاب های گرده را به کلنی ضعیف بدهیم بهتراست .
تهیه گرده
ما می توانیم در زمان وفور گل و گیاه با استفاده از تله گرده گرده را جمع آوری کنیم به این صورت که تله را جلوی درب کندو قرار می دهیم و تا غروب صبر می کنیم وبعد از غروب تله را بر می داریم .این گرده به مدت خیلی زیاد پایدار نبوده وزود خواص آن از بین میرد برای این کار می توانیم یکی ازقاب های ذخیره ی گرده را برداریم .
تصفیه موم
در این کار ابتدا موم های سیاه شده و زیاد استفاده شده را از قاب ها جدا شده و ظرفی آماده و مقداری آب و موم ها را داخل آن می اندازیم .و مجاور حرارت آتش قرار می دهیم تا موم ذوب و آب به جوش آید و یک ظرف دهانه گشاد حاوی مقداری آب سرد آماده و یک صافی دوبل بالای آن می گیریم و بعد موم ذوب را از صافی عبور می دهیم و مقداری موم ممکن است در آشغال های موم که در صافی است جا بماند برای همین با پشت قاشق مقداری فشار به آشغال وارد میکنیم تا کامل موم جدا شود (می توان از یک لایه ی گونی کنفی به جای صافی دوبل استفاده کرد که بهتر بوده و دیگر لازم نیست که دوتا باشد با یکی لایه گونی کار راه می افتد .) بعد از یک ساعت موم بر روی سطح آب آمده وشما آن را برمی دارید وبا پشت کارد موم های سیاه دور آن را می تراشید و آن را ذخیره یا به شرکت تعاونی خودتان تحویل می دهید تا بعد از آن هم وزنش به شما موم آج شده بدهند .اگر نمی خواهید موم را تصفیه کنید اشکالی ندارد زیرا کارگاهی که موم راآج می کند تصفیه کن موم هم دارد .
روش فوق یک روش ساده که هر زنبوردار می تواند انجام دهد دستگاه هایی در بازار وجود دارد که موم را تصفیه می کند مانند دستگاه پرس کردن است که کار آن به شرح زیر است
همان طور که میدانید زمانی که موم آب شود ذراتی که باعث تغیر رنگ و کلوغه
شدن موم می شود ته نشین می شود و دستگاه پرس مواد را نگه داشته و با شیر مخصوص دستگاه موم های تصفیه شده را جدا می کنیم .
آبشخور
در نزدیکی زنبورستان باید آبشخوری باشد که جریان بسیار کمی داشته و در موقعی که وقت کردید تمیز کرده و آب سالم و بهداشتی به زنبور داد در ظرف آن باید مقداری سنگ تمیز یا مقداری شاخه انگور که به اندازه هایی حدوداً5سانتی درست کرده ایم پر می کنیم با زمانی که زنبور می خواهد آب بنوشد غرق نشود .
راه تولید خمیر شکر
در اصول زنبور داری نقل شده که عسل را 2بار در سال بگیرند یکی اواخر خرداد و یکی اواخر شهریور .ولی بعضی از زنبور داران به دلایلی عسل اواخر شهریور را برداشت نمی کنند و یکی از دلایل آن ذخیره کردن برای زمستان است و این کار هیچ مشکلی ندارد .بعضی از زنبورداران عسل اواخر شهریور را برداشت میکنند و برای پاییز کندوها جای می گذارند و برای زمستان آن ها ماده ای به نام خمیر شکر تولید میکنند و در 2 الی3 وعده به زنبوران می دهند .هر زنبور دار باید راه تولید خمیر شکر را بدانند .
در اینجا به 2روش اشاره میکنیم
1-مخلوطی از 200گرم شیرخشک کم چرب،1کیلوگرم پودر شکر و25/1کیلوگرم عسل را باهم خوب مخلوط می کنیمتا خوب قوام بیاید و بعد از آن در کیسه هایی به وزن700گرم تا5/1کیلوگرم آماده و با ایجاد چند شیار آن هارا در کندو قرار میدهیم .
2-بامخلوط کردن و قوام آوردن4کیلوپودر شکرو1کیلوعسل نسبتاً داغ می توان خمیر شکر ساخت ولی روش بالا را بیشتر زنبورداران ترجیح می دهند
سیم کشی قاب
در فصل قبل با عملی به نام قاب دهی آشنا شدیم حالا باید روش آماده کردن قاب را بدانیم مرحله اول سیم کشی و مرحله ثانی موم دوزی است
در اینجا باید در هر دو عرض قاب 2 یا 3 سوراخ ریز به طور ردیفی ایجاد کرد .
سیم هارا از سوراخ ها عبور می دهیم البته باید محکم باشند و هر سال آن هارا محکم نماییم
موم دوزی
در اینجا بایدکاسه ای آب همراه با یک میله پهن داراز و یک موم ریز و موم دوز و تخته موم دوزی و ومقداری جدا آب را آماده کنیم بعد از آن کاسه را روی اجاغ گذاشته تا جوش آید سر موم دوز هم در آب جوش و موم ریز هم روی اجاغ گذاشته تا موم آب شود میتوان از کاسه آب استفاده نکرد چون موم ریز دارای مخزن آب دارد تا با بخار آب موم ذوب شود برای همین سر موم دوز را هم اگر در مخزن آب موم ریز بگذاریم اشکالی ندارد تخته موم دوز را آماده مقداری آب روی آن می ریزیم و در آن هنگام ورق مومی روی آن پهن کرده و قابی سیم کشی شده را روی موم گذاشته و مقداری فشار می دهیم که مقداری موم کناره قاب بزند بیرون و بعد موم دوز را برداشته و روی سیم جایی که سیم بین دوآج موم دوز باشد قرار می دهیم و مقداری فشار می دهیم و از اول سیم تا آخر سیم سر موم دوز را قِل میدهیم تا موم دوخته شود بعد مقداری موم که از کناره طول بالایی قاب زده بود بیرون را باید به این کناره بچسبانیم به طوری که امتداد ورق موم از وسط پهنای قاب باشد و حتماً باید امتداد داشته باشد تا کل کناره پهنای قاب و با انگشت شصت موم را محکم به ضلع قاب می فشاریم و با میله که روی اجاغ داغ شده روی موم های فشاداده شده به آرامی می کشیم تا با ذوب شدن موم و سرد شدن به قاب بچسبد و این را یاد آور باشید که کناره ای از موم فشار داده شده را باید با میله ذوب کرد و طرفی که ورق موم امتداد نداشته با موم ریز ،موم ذوب شده در جایی که موم به قاب چسبیده میریزیم تا محکم شود ولی اگر از موم ریز استفاده نشد اشکال ندارید .
باتشکر از وب سایت زنبورعسل
